متّی ۵
۵
عیسی مسیح کوه سر موعظه کونه
۱ وختی کی عیسی بیده مردومأنٚ زیادی بموییدی، بوشو ایتأ کوه بولندی سر بینیشته و اونٚ شاگردأنم بمویید اونٚ ورجأ ۲ و عیسی شروع بوکوده به تعلیم دَئن و بوگفته:
۳ «خوشا بحالٚ اوشأنی کی خوشأنٚ نیازَ به خودا احساس کونیدی،
چونکی آسمانٚ پادشایی اوشأنٚ شینه.
۴ خوشا بحالٚ کسأنی کی ماتم بزه‌کیدی
چونکی اوشأنم آرامش پیدا کونیدی.
۵ خوشا بحالٚ فروتنأن،
چونکی جهان اوشأنٚ شین به.
۶ خوشا بحالٚ اوشأنی کی عیدالتٚ وأسی گوشنه و تشنه ایسیدی
چونکی اوشأن سِئرَ بیدی.
۷ خوشا بحالٚ اوشأنی کی رحم و مروت دأریدی،
چونکی اوشأن خودا جأ رحم و مروت دینیدی.
۸ خوشا بحالٚ کسأنی کی اوشأنٚ دیل پاکه
چونکی اوشأن خودایَ دینیدی.
۹ خوشا بحالٚ کسأنی کی صلح طلب ایسیدی،
چونکی اوشأن خودا زأکأن دوخوأده بیدی.
۱۰ خوشا بحالٚ اوشأنی کی خوشأنٚ دوروستکاری وأسی اذیت و آزار دینیدی،
چونکی آسمانٚ پادشایی اوشأنٚ شینه.
۱۱ «خوشا بحالٚ شومأن وختی کی مردومأن می وأسی شمرَ فحش و فلاکت دیهیدی و اذیت و آزار کونیدی و شمرَ همه جوره بوهتأن زنیدی. ۱۲ خوشحال بیبید و شادی بوکونید، چونکی بأزین آسمانٚ جور پیله پاداش شیمی شین به، چره کی هَطویم پیغمبرأنی کی پیشتر بموییدی اذیت و آزار بیده‌ییدی.
نور و نمک
۱۳ «شومأن اَ دونیا نمکیدی. ولی اگه نمک خو مزه‌یَ جٚه دس بده، چوطویی دوواره شورَ به؟ دِه به دردٚ هیچ کاری نوخوره، فقط وأستی اونَ فیشأدن تا مردومٚ پا جیر لقد مالَ به.
۱۴ «شومأن اَ جهانٚ نوریدی. شهری‌یَ مأنیدی کی کوه سر چأکوده بوبوسته و نشأ اونَ قایمَ کودن. ۱۵ هیچکی چراغَ روشنَ نوکونه، کی بأزین اونَ کاسه جیر بنِه، بلکی او چراغَ ایتأ چراغ‌پایه سر نهِه کی اونٚ نور تومامٚ خانه ساکنأنٚ رِه بتأوه. ۱۶ هَطویی شومأنم وأستی وئلید شیمی نور مردومَ بتأوه کی شیمی خوروم کارأنَ بیدینید و شیمی آسمانی پئرَ ستایش بوکونید.
تورات و پیغمبرأنٚ دیگرٚ نیویشته‌یأن حقیقت پیدا کونه
۱۷ «گومان نوکونید کی بموم موسی کیتابٚ تورات و پیغمبرأنٚ دیگرٚ نیویشته‌یأنَ باطیلَ کونم. من نَموم کی اوشأنَ باطیلَ کونم، بلکی بموم کی اوشأنَ تکمیلَ کونم. ۱۸ آمین شمرَ گم کی تا وختی زیمین و آسمان خوشأنٚ جا سر نهَه، کیتابٚ توراتٚ جأ هیچ حرف یا نقطه‌یی حذفَ نیبه تا کی همه‌یٚ اوشأن تکمیلَ بید. ۱۹ هَنٚ وأسی اگه کسی کوچه‌ترین حکمٚ توراتَ محل نوکونه و دیگرأنم تعلیم بده کی هو کارَ بوکونید، آسمانٚ پادشایی دورون کوجه‌دأنه‌ترین کس به حیساب اَیه. ولی هر کسی‌یم کی خودا دستورأنَ ایطاعت بوکونه و دیگرأنم تعلیم بده کی هو کارَ بوکونید، آسمانٚ پادشایی دورون پیله کس دوخوأده به. ۲۰ وأستی بدأنید اگه دینداری دورون فریسیأن و دینٚ علما جأ بهتر نیبید، آسمانٚ پادشایی دورون نتأنیدی بیشید.
غیظ
۲۱ «بیشتأوستیدی کی قدیمیأنَ بوگفته بوبوسته‌بو کی: ‹قتل نوکون›#۵:۲۱ خروج بابٚ ۲۰، آیه ۱۳ و ‹هر کی قتل بوکونه وأستی موجازات ببه.› ۲۲ ولی من شمرَ گم، هر کسی خو برأرٚ مره غیظ بوکونه، اونٚ حقه کی موجازات ببه؛ هر کی خو برأرَ#۵:۲۲ اَ کلمه متنٚ یونانی دورون به معنی‌یٚ مرد و زنٚ ایماندار ایسه. ‹پخمه› دوخوأنه، اونٚ حقه کی محاکمه ببه و هر کسی‌یم خو برأرَ احمق دوخوأنه، اونٚ حق جهندمٚ آتشه. ۲۳ هَنٚ وأسی اگه تی پیش‌کشی‌یَ قوربانگاهٚ سر تقدیم کودَن دری، ترَ یاد بأیه کی تی برأر تی جأ ناراحته، ۲۴ تی پیش‌کشی‌یَ قوربانگاه جُلُو بنه. اوّل بوشو تی برأرٚ اَمرأ آشتی بوکون، بأزین وأگرد و تی پیش‌کشی‌یَ تقدیم بوکون. ۲۵ تی شاکی اَمرأ هو رأ دورونی فوری صلح بوکون، قبلٚ اَنکی به دادگاه فأرسید، وگرنه اون ترَ قاضی دس فده و قاضی ترَ زندانبانٚ دس فده و زندانٚ دورون دکفی. ۲۶ آمین شمرَ گم تا سکه‌یٚ آخرَ فئندی، نتأنی زندانٚ جأ بیرون بأیی.
زنا
۲۷ «بیشتأوستیدی کی بوگفته بوبوسته‌بو ‹زنا نوکون›#۵:۲۷ خروج بابٚ ۲۰، آیه ۱۴ ، ۲۸ ولی من شمرَ گم هر کی ایتأ زنأکَ شهوتٚ اَمرأ نیگاه بوکونه، خو دیلٚ دورون اونٚ اَمرأ زنا بوکوده. ۲۹ اگه تی راستٚ چوم ترَ به گوناه تأوده، اونَ بکن و فیشأن، چونکی بهتره کی ناقصَ بی، تا تومامٚ تی بدن جهندمٚ دورونی دکفه. ۳۰ اگه تی راستٚ دسم ترَ به گوناه فأکشه، اونم وَوین و فیشأن، چونکی بهتره کی ایتأ دس بدأری، تا تومامٚ تی بدن جهندمٚ دورونی دکفه.
طلاق
۳۱ «بوگفته بوبوسته‌بو کی ‹هر کی خو زنأکَ طلاقَ ده، وأستی اونَ ایتأ طلاق‌نامه فده.›#۵:۳۱ تثنیه بابٚ ۲۴، آیه ۱ ۳۲ ولی من شمرَ گم، هر کی خو زنأکَ طلاقَ ده و اونٚ جأ هیچ خیانتی نیده‌بی، باعث به کی او زنای زناکار ببه، و هر کی‌یم او زنأکٚ اَمرأ ایزدواج بوکونه، زناکار به.
قسم
۳۳ «هَطویی‌یم بیشتأوستیدی کی قدیمیأنَ بوگفته بوبوسته‌بو کی: ‹قسمٚ دوروغ نوأ خوردن، بلکی هر قسمی کی خوداوندٚ نامٚ جأ خوری اونَ عمل بوکون#۵:۳۳ لاویان بابٚ ۱۹، آیه ۱۲، و اعداد بابٚ ۳۰، آیه ۲، و تثنیه بابٚ ۲۳، آیه ۲۱.› ۳۴ امّا من شمرَ گم هیوخت قسم نوخورید، نه به آسمان، چونکی خودا تختٚ پادشایی ایسه، ۳۵ و نه به زیمین، چونکی خودا پای‌انداز#۵:۳۵ ایتأ کَتَل کی پادشا تختٚ جُلُو نهَه‌ییدی کی وختی تختٚ سر نیشته، خو پایَ اونٚ سر بنه. ایسه، و نه به اورشلیم چونکی او پیله‌دأنه پادشا آسمانی شهره. ۳۶ تی سرَ هم قسم نوأ خوردن، چونکی نتأنی تی ایتأ خالٚ مویَ سیفید یا سیاه چأکونی. ۳۷ شیمی گبأن وأستی یا ‹بله› یا ‹نه› ببه، ویشتر جٚه اون شیطانٚ شینه.
اینتقام
۳۸ «بیشتأوستیدی کی بوگفته بوبوسته‌بو: ‹چوم در عوضٚ چوم و دندان در عوضٚ دندان#۵:۳۸ خروج بابٚ ۲۱، آیه ۲۴.› ۳۹ ولی من شمرَ گم، شریرٚ آدمٚ اَمرأ درگیر نیبید. اگه کسی تی راستٚ دیمَ سیلی بزه، تی دیمَ وأگردأن، وهل او طرفم بزنه. ۴۰ اگه کسی بخوأیه ترَ ببره دادگاه تا تی قبایَ تی جأ فیگیره، تو تی عبایم اونَ فَدن. ۴۱ اگه کسی ترَ مجبورَ کونه، اَی مایل#۵:۴۱ مایل - اَ کلمه ایتأ واحدٚ اندازه‌گیری‌یٚ رومی ایسه کی ۵/۱۴۷۸ متره. اونٚ دونبألٚ سر رأ بیشی، تو اونٚ مره دو مایل رأ بوشو. ۴۲ اگه کسی تی جأ چیزی بخوأیه، اونَ فَدن و یا اگه اینفر تی جأ دسٚ قرض بخوأسته، اونَ دس خالی اوسه نوأ کودن.
دوشمنأنَ موحبت کودن
۴۳ «بیشتأوستیدی کی بوگفته بوبوسته‌بو: ‹تی همساده‌یَ موحبت بوکون›#۵:۴۳ لاویان بابٚ ۱۹، آیه ۱۸ و ‹تی دوشمنٚ اَمرأ دوشمنی بوکون#۵:۴۳ اَ جمله عهدٚ عتیقٚ جأ بیگیفته نوبوسته بلکی احتمالا دینٚ علما اَطویی تعلیم دَییدی..› ۴۴ ولی من شمرَ گم، شیمی دوشمنأنَ موحبت بوکونید و اوشأنی‌یَ کی شمرَ اذیت و آزار رسأنیدی، دوعایٚ خیر بوکونید ۴۵ اَطویی شیمی آسمانی پئرٚ زأکأن ایسیدی، چونکی خودا خو نورٚ آفتابَ خوروم آدمأنَ و بدٚ آدمأنٚ رِه ایجور تابأنه و خو وارشم دوروستکارٚ آدمأن و نافرمانٚ آدمأنٚ رِه یکسان وأرأنه. ۴۶ اگه شومأن فقط اوشأنی‌یَ کی شمرَ موحبت کونیدی موحبت بوکونید، چی پاداشی خودا ورجأ دأریدی؟ چونکی باجگیرأنم#۵:۴۶ باجگیرأن کسأنی بید کی هم دولتٚ رومٚ رِه کار کودیدی و هم ویشترٚ وختأن مردومٚ جأ باج و خراجٚ ایضافه فیگیفتیدی. هَه کارَ کونیدی؟ ۴۷ اگه فقط شیمی برأرأنَ سلام بیگید، فیکر کونیدی چی پیله کارأنی انجام بدَه‌ییدی؟ قومأنی کی خودایَ نشنأسیدی هَه کارَ کونیدی. ۴۸ هَنٚ وأسی شومأن کامل بیبید، هوطو کی شیمی آسمانٚ پئر کامله.
Currently Selected:
متّی ۵: گیلکی (رشتی)
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
© 2010-2019 Gilak Media